34 - MIKOSI NA DHANA NJEMA

Mwenyezi Mungu Mtukufu amemtuma Nabii Muhammad (Rehma na Amani ziwe juu yake) ili awalinganie watu wamuabudu yeye pekee, na awaondolee uchafu na itikadi potofu walizo kuwa nazo kabala hawajawa waislam, na hadithi hii anabainisha baadhi yake.

1.Hakuna a’d-waa, yaani maambukizi: maana yake ni msinasibishe suala la maradhi kutoka kwa mgonjwa kwenda kwa mzima kwa sababu ya kuchanganyika ni la maradhi yenyewe.

Hadithi haikanushi maambukizi, bali inakanusha suala la maradhi kama maradhi ndio yanaweza kuambukiza, bali athari zinatikea kwa mipango yake Mwenyezi Mungu Mtukufu, kwa ushahidi kwamba akitaka yanahama maradhi kutoka kwa mgonjwa kwenda kwa mzima kwa kuchanganyikana, na akitaka halitokei, na ushahidi mwingine ni mgonjwa wa kwanza aliugua bila kuambukizwa. Mwislam ameamrisha kuchukuwa tahadhari zenye manuafaa na zinazoweza kusababisha madhara, ndio maana Mtume akaamrisha kuchukua tahadhari ili kuokoka na kujiweka mbali na walio athirika na maradhi ya kuambukiza, akasema (Rehma na Amani ziwe juu yake): “ukimbie ukoma kama unavyo mkimbia simba”^[1]. Na akasema : “mkisikia twaa’uun (ni aina ya maradhi ya mlipuko) ardhi fulani, basi msiende katika ardhi hiyo, na ikilipuka katika ardhi mliyopo, basi msitoke ardhi  hiyo” imepokelewa na Bukhari Na Muslimu ^[2]. Na akasema (Rehma na Amani ziwe juu yake): “mgonjwa hawezi kumuambukiza mzima” ^[3]. Yaani, maradhi hayaji kwa mtu ambaye ni mzima ikiwa ndio sababu ya kusambaa. Muumini anajumuisha baina ya tahadhari kama alivyo sema

. na baina ya itikadi ya kwamba mwanadamu hapatwi ila na alilo muandikia Mwenyezi Mungu, kama alivyo sema

2.Hakuna Twiyara; yaani, kuitakidi mikosi, kwa sababu ya kuona au kusikia kitu fulani, mfano mtu akitaka kusafiri akaona kunguru au akasia tukio la ajali au kifo au mfano wa hayo, akaona safari yake ina mkosi, na likamfanya asisafiri, au akasafiri akiwa na wasiwasi.

Iliitwa hivyo (twiyara-ndege), kwa sababu wasio kuwa waislam walikuwa wanaitakidi kwamba, ndege zina mikosi, walipokuwa wanataka kusafiri, wanaenda kufukuza ndege, ikirukia upande wakulia, wanaitikidi kwamba safari ni nzuri na wanasafiri, na akirukia upande wa kushoto, wanaitakidi kwamba, safari ina mkosi na wanaiahirisha. Walikuwa wana itakidi mikosi kwenye ndege maalum, kama bundi na kunguru.

Anapolia kunguru juu ya paa la nyumba, wanadai kwamba anatoa taarifa ya kifo, na wanaitakidi mikosi, na ndio maana Mtume (Rehma na Amani ziwe juu yake) akasema: “hakuna twiyara yaani maambukizi, wala a’d-waa, yaani kuitakidi mikosi kwenye ndege, wala haammah, wala Swafa”^[4].

Haammah: ni ndege ambaye wanaitakidi kuwa ana mikosi. Na Swafar: ni mwezi wa pili katika kalenda ya kiislamu, walikuwa wakiitakidi kuwa unamikosi.

3.Kisha Mtume (Rehma na Amani ziwe juu yake) akabainisha itikadi na dhana nzuri ni kusema maneno mazuri ambayo akiyasikia mtu anafurahi, mfano mtu akifanya kazi nzuri mwezake akamuita “barikiwa”, na mfano wake.

Neno zuri linaifurahisha nafsi, kufungua kifua na kumchangamsha mtu, ndio maana Mtume (Rehma na Amani ziwe juu yake) anafurahia kusikia maneno mazuri, kwa sababu si ushirikina na wala hayadhoofishi Imani katika moyo, na hata alivyo kuja Suhail bun Amri kwa Mtume (Rehma na Amani ziwe juu yake) siku ya vita ya Hudaibiya kujadili kuhusu suluhu, alifurahi na kutarajia kheri, akasema: “Mambo yenu yamekuwa mepesi”^[5].

MAFUNDISHO

1. Mwislam inatakiwa awe na nafsi yenye nguvu, awe na juhudi kufanya mambo ya kheri, mambo yote yanajiri kama alivyo panga Mwenyezi Mungu Mtukufu, jukumu la mwanadamu ni kufanya na kumtegemea Mwenyezi Mungu Mtukufu.
2. Ni seheria kuchukua tahadhari ambazo ni sababu za kumkinga mwanadamu dhidi ya maradhi, na wala haipingani na imani yakinifu ya kumuamini Mwenyezi Mungu Mtukufu, linalo mpata, isingewezekana kumkosa. Inatakiwa muislam atekeleze wajibu wake, na atambue kwamba kila jambo liko katika mkono wa Mwenyezi Mungu Mtukufu.

3.Kumtegemea Mwenyezi Mungu kuliko kwa kweli, ni kuridhia na kujisalimisha kwa kutekeleza aliyo amrisha, amesema Bishru Al-haafii -Mwenyezi Mungu amrehemu-: mtu anasema: " Nimemtegemea Mwenyezi Mungu, kumbe anamdanganya! Lau angelimtegemea, angeliridhia anayo yatenda^[6].

4. Inapo tokea magonjwa ya mlipuko, kama Twaa’uun (ni aina ya maradhi ya mlipuko) inatakiwa mwanadamu asitoke, asiende sehemu iliyo athirika, na wala asitoke sehemu iliyo athirika, na ajisalimishe kwa Mwenyezi Mungu Mtukufu. Kutoka kwa Aisha (Radhi za Mwenyezi ziwe juu yake), hakika alimuuliza Mtume (Rehma na Amani ziwe juu yake) kuhusu Twaa’uun, Mtume (Rehma na Amani ziwe juu yake) akamwambia: “hiyo ilikuwa ni adhabu, Mwenyezi Mungu anaishusha kwa anao wataka, lakini akaifanya kuwa ni rehema kwa waumini, hakuna mja yeyote ambae Twaa’uun ikatokea, akabaki katika taifa lake hali ya kuwa na uvumilivu, akitambua kwamba, hakuna litakalo mpata ila alilo muandikia Mwenyezi Mungu, malipo yake ni sawa na aliye kufa akiipambania dini ya Mwenyezi Mungu”^[7].

5. Kama alivyo amrisha Mtume (Rehma na Amani ziwe juu yake) kuchukuwa tahadhari dhidi ya maradhi yenye kuambukiza, pia ameamrisha mwanadamu achukue tahadhari dhidi ya tabia mbaya ambazo mwenye nazo humuathiri aliye karibu naye. Mtume (Rehma na Amani ziwe juu yake) amezuia kuwa na marafiki wabaya, akamfananisha rafiki mbaya na mfua vyuma, akasema: “mfano wa rafiki mbaya na mzuri, ni mfano wa mbeba miski na mfua vyuma, mbeba miski; ima akupatie au akuuzie au upate kwake harufu nzuri, na mfua vyuma; ima achome nguo zako, au upate harufu mbaya”^[8]

6. Miongoni mwa desturi za baadhi ya jamii ni kuitakidi mikosi katika baadhi ya wanyama, au vitu flani, au namba, au matukio fulani, itikadi hizo zinaweza kuenea katika jamii ya kiislam kwa kupitia filam na visa, Shetani anaweza kuingiza wasiwasi katika nafsi ikitokea tukio linalo amabatanishwa na itikadi hizo, kwa mwenye akili achukue tahadhari itikadi kama hizi zisienee katika jamii.

7. Kuitakidi mikosi, kama inavyo pingana na kujisalimisha kwa Mwenyezi Mungu Mtukufu, kuamini mipango na maamuzi yake, pia ni shari inayo usababishia moyo maradhi, na kumzuia mwandamu kufanya mambo yake. Hata kama isipo mzuia, itamfanya awe na wasiwasi, akili yake haitatulia na kuamini kwamba, hakuna litakalo mpata ila alilo muandikia Mwenyezi Mungu Mtukufu, tiba yake ni kupuuzia, na kuujaza moyo kuwa na imani na Mwenyezi Mungu Mtukufu na kujisalimisha kwake, lakini pia aendelee na alicho kiazimia.

8. Inaweza tokea kwa mwanadamu kuitakidi mkosi kwa sababu fulani bila kukusudia, mtu kama huyu halaumiwi ila akiridhia na kuendekeza. Amesema Ibn Masood (Radhi za Mwenyezi ziwe juu yake): “Twiyara yaani kuitakidi mikosi ni ushirikina, na hakuna kati yetu aliye salimika, lakini Mwenyezi Mungu anaiondoa kwa Tawakkul”^[9]. yaani kumtegemea Mwenyezi Mungu

9. Inatakiwa muislam awe na dhana nzuri anapo sikia neno zuri, mfano mtua akimwambia: bishara nzuri, au akasikia jina zuri. Dhana nzuri hazizuii alilolipanga Mwenyezi Mungu Mtukufu, ila linaipatia nafsi raha na uchangamfu, Mtume (Rehma na Amani ziwe juu yake) alikuwa anafurahi anapo sikia neno zuri.

10. Amesema haafidh al-hakamiy Mwenyezi Mungu amrehemu:

Kila kitu ni kwa mipango na maamuzi ya Mwenyezi Mungu ***na kila kitu kimeandikwa katika Lauhul mahfuudh (palipo andikwa mambo yote yanayotokea)

Hakuna kuitakidi mikosi kwenye nyota na ndege, wala hakuna kuambukiza***wala ujanja kwa lolote ambalo ameliamua Mwenyezi Mungu.

Wala itikadi za mikosi kwa ndege wala miezi***kama alivyo tufundisha mbora katika wanadamu