عَنْ أَبِي مُوسَـى الأشعريِّ، عَنِ النَّبِيِّ ﷺ، قَالَ: «مَثَلُ الْبَيْتِ الَّذِي يُذْكَرُ اللهُ فِيهِ، وَالْبَيْتِ الَّذِي لَا يُذْكَرُ اللهُ فِيهِ، مَثَلُ الْـحَيِّ وَالْـمَيِّتِ».
وَلِلْبُخَارِيِّ: «مَثَلُ الَّذِي يَذْكُرُ رَبَّهُ، وَالَّذِي لَا يَذْكُرُ رَبَّهُ، مَثَلُ الحَيِّ وَالـمَيِّتِ».
Kutoka kwa Abu Musa Al-Ash’ariy, Mwenyezi Mungu awe radhi naye, kutoka kwa Mtume rehma na amani ziwe juu yake amesema:
1- “Nyumba ambayo anatajwa Mwenyezi Mungu ndani yake, na nyumba asiyotajwa Mwenyezi Mungu ni kama walio hai na wafu. Na katika sahihi al-Bukhari:
2- “Mfano wa mwenye kumtaja Mola wake Mlezi na yule asiyemtaja Mola wake Mlezi ni kama aliye hai na maiti.”
1- Ametaja Mtume Rehema na Amani zimshukie kuwa kumkumbuka Mwenyezi Mungu Mtukufu huzihuisha nafsi na mahali. Nyumba ambayo Mwenyezi Mungu hutajwa ndani yake inafurahia utulivu na faraja, na inajaa furaha na shangwe. Ama nyumba ambayo hakutajwa Mwenyezi Mungu, ni ukiwa, haina roho wala uhai ndani yake, watu wanaikimbia kama wanavyokimbia wafu, na Malaika wanaihama.
Dhikr: ni Kuamsha ukubwa wa Mwenyezi Mungu katika moyo, na mtiririko wa ulimi kwa kumsifu Mwenyezi Mungu, na kwa maana ya jumla zaidi ni pamoja na amali zote nzuri kama vile sala, dua, kumtukuza Mola mlezi, kusoma Qur'ani, kueneza elimu. , Nakadhalika.
2- Katika riwaya nyingine, rehema na amani za Mwenyezi Mungu ziwe juu yake, amemfanya mwenye kujikumbuka kuwa hai na asiyekufa. Kwa kumtaja MwenyeziMungu nyoyo zao zinakua hai na zenye utulivu
Amesema Mtukufu:
“Wale walio amini na zikatulia nyoyo zao kwa kumkumbuka Mwenyezi Mungu. Hakika kwa kumkumbuka Mwenyezi Mungu ndio nyoyo hutulia”.
[Ar-Ra'd: 28]
Dhikr ni lishe ya roho, kama vile chakula na kinywaji ni lishe ya mwili, ikiwa mtu ataijali lishe ya mwili wake na akaacha kujali lishe ya moyo na roho yake, basi yeye ni kama wanyama wasio na faida inayotarajiwa, na ni kama wafu ambao mioyo yao inapokosa kumkumbuka Mola wake Mlezi.
Ndio maana akasema mola mtukufu:
“Na mkumbuke Mola Mlezi wako nafsini kwako kwa unyenyekevu na khofu, na bila ya kupiga kelele kwa kauli, asubuhi na jioni. Wala usiwe miongoni wa walio ghafilika”.
[Al-A’raf: 205]
1- Moja ya njia muhimu sana za elimu na ufahamu ni kutumia mifano; Ambapo mifano hufafanua na kuleta maana kwa rahisi, na wazo la kiakili limeundwa kwa taswira ya hisia ambayo watu wote wanaelewa. Kila mlinganiaji na mwalimu anapaswa kutumia njia hii.
2- Sio sharti katika dhikri kuwepo akilini na kuhisi maana zake, bali Muislamu anaweza kumtaja Mola wake Mlezi katika wakati wake wa mapumziko na kazi yake, akifanya dhikri yoyote iliyo rahisi katika ulimi wake, ingawa dhikr ya moyo na ulimi kwa pamoja ina daraja la juu kabisa la dhikri na kubwa zaidi katika malipo.
3- Usiifanye nyumba yako kuwa gofu na iliyo hamwa, ambayo Malaika wanaikimbia. Unatakiwa kuiimarisha kwa kumtaja mola mlezi na kusoma qur’an ndani yake.
4- Anaye mtaja Mola wake anakuwa hai na nyumba yake imejaa kheri na baraka, na mwenye kughafilika na ukumbusho amekufa kana kwamba anaishi kaburini.
5- Dhikr ni uhai wa nyoyo, basi usiufishe moyo wako kwa kuacha dhikri.
6- Hakuna anyestarehe zaidi kuliko mtu mwenye kumkumbuka Mwenyezi Mungu, Mwenye nguvu na Mtukufu, kwani hakuna chochote katika vitendo hakina gharama tofauti na dhikri, wala chenye furaha kubwa zaidi, wala chenye furaha zaidi moyoni kuliko kumtaja Mwenyezi Mungu [1]
7- Dumisha dhikri; Humpendeza Mwingi wa Rehema, humfukuza Shetani, huondoa wasiwasi, huleta furaha, huleta riziki, upya na utu, na huleta upendo wa Mwenyezi Mungu.
8- Kumkumbuka Mwenyezi Mungu kuna aina nyingi. Zipo zinazosemwa kila wakati; Kama vile kumtakasa, kusifu, kusema tahlili, kusema takbira, kuomba dua, na kusoma Qur’ani, na nyingine zimefungamana na sababu; Kama utajo wa asubuhi, jioni, kulala, kuingia na kutoka nyumbani, kuingia na kutoka chooni, kuvaa na kuvua nguo, kuingia na kutoka msikitini, na kadhalika.
9- Dumisha dhikri muda wote; Kwani mwenye kumkumbuka Mwenyezi Mungu moyo wake hutulia, na huifurahisha nafsi yake, na anayepuuza kumkumbuka ana moyo mgumu na mkavu.
Akasema Allah Mtukufu:
“Je! Yule ambaye Mwenyezi Mungu amemfungulia kifua chake kwa Uislamu, na akawa yuko kwenye nuru itokayo kwa Mola wake Mlezi (ni sawa na mwenye moyo mgumu?) Basi ole wao wenye nyoyo ngumu zisizo mkumbuka Mwenyezi Mungu! Hao wamo katika upotofu wa dhaahiri” .
[Al-Zumar: 22]
10- Mshairi alisema:
Ewe mtafutaji malipo mkumbuke Mola mlezi, = Ewe mwenye kutaka kheri, fadhila, na wema
Fanya hivyo, utapewa mahitaji yako yote = na shida zote na madhara yote yataondoshwa.
Basi anayemkumbuka Mwingi wa Rehema hukaa naye = na anayemkumbuka Mwenyezi Mungu humlipa utajo.
Na anaye jiepusha na kumkumbuka Mwenyezi Mungu, basi huyo ni rafiki kipenzi cha Shetani.
Na anayemsahau Mola wake Mlezi, basi na Mola wake Mlezi = Humsahau na hiyo ni hasara kubwa.
Ibilisi akammiliki, na akamsahaulisha kumkumbuka Mola ambaye = amejifadhilisha kwa ukarimu tokea mwanzoni.
