عَنْ عَمْرِو بنِ العَاصِ رضي الله عنه قَالَ: لَمَّا جَعَلَ اللهُ الْإِسْلامَ فِي قَلْبِي، أَتَيْتُ النَّبِيَّ ﷺ، فَقُلْتُ: ابْسُطْ يَمِينَكَ فَلْأُبَايِعْكَ، فَبَسَطَ يَمِينَهُ، قَالَ: فَقَبَضْتُ يَدِي. قَالَ: «مَا لَكَ يَا عَمْرُو؟» قَالَ: قُلْتُ: أَرَدْتُ أَنْ أَشْتَرِطَ، قَالَ: «تَشْتَرِطُ بِمَاذَا؟» قُلْتُ: أَنْ يُغْفَرَ لِي، قَالَ: «أَمَا عَلِمْتَ أَنَّ الْإِسْلَامَ يَهْدِمُ مَا كَانَ قَبْلَهُ؟ وَأَنَّ الهِجْرَةَ تَهْدِمُ مَا كَانَ قَبْلَهَا؟ وَأَنَّ الحَجَّ يَهْدِمُ مَا كَانَ قَبْلَهُ؟»

Kutoka kwa Amr Ibn Al-Aas, Mwenyezi Mungu amuwiye radhi, amesema:

1- Mwenyezi Mungu alipouweka Uislamu moyoni mwangu, nilimjia Mtume Swalla Allaahu alayhi wa sallam na nikasema: “Kunjua mkono wako na nikupe kiapo cha utii. 

2- Kisha akanyoosha mkono wake, na akasema: nikazuwia mkono wangu. Akasema Mtume: “Una nini ewe Amr? Akasema: Nikasema: Nataka kukupa sharti, akasema Mtume: “Unaweka sharti la nini?” Nikasema: kusamehewa, 

3- Akasema Mtume: “Je, hujui kwamba Uislamu unafuta yaliyotangulia? 

4- Na kuhama kunafutilia mbali yaliyokuwa kabla yake? 

5- Na kwamba Hija inafuta yaliyotangulia kabla yake?”


1- Mwenyezi Mungu Mtukufu alipokikunjulia Uislamu kifua cha Amr bin al-Aas, Mwenyezi Mungu amridhie, alikuja kwa Mtume rehma na Amani zimshukie, akamuomba ampe mkono wake na kufanya ahadi naye juu ya Uislamu, kama ilivyokuwa desturi wakati huo katika kiapo cha utii kwa watu wanamume.

2- Mtume Swalla Allaahu alayhi wa sallam alipomnyooshea mkno wake Amr, Mwenyezi Mungu amridhie, Basi Mtume Swalla Allaahu alayhi wa sallam akastaajabishwa na sababu ya yeye kujiondoa katika kiapo cha utii, akamuuliza kuhusu hilo. Amr, Mwenyezi Mungu amridhishie, alisema: Nataka nikuwekee sharti la kitu fulani kabla sijaweka kiapo cha utii, na akaweka sharti kwamba ahakikishe kwamba Mwenyezi Mungu Mtukufu atamsamehe madhambi na maovu aliyoyafanya, na vita dhidi ya dini ya Mwenyezi Mungu.

3- Basi Mtume, amani iwe juu yake, akampa bishara kwamba mara tu mtu anapoingia katika Uislamu, yanafutika madhambi yote aliyokuwa nayo ikiwemo ushirikina, kabla ya kuingia katika uislamu.

4- Vile vile kuhama kutoka katika mji wa  ukafiri kwenda kwenye mji wa  Uislamu kunafuta yaliyokuwa kabla yake, na kuhama mwanzoni mwa Uislamu ilikuwa ni kwenda Madina, ambapo Mtume wa Mwenyezi Mungu rehema na amani ziwe juu yake aliishi. Kisha baada ya kufunguliwa kwa mji wa Makka, uhamaji ukawa ni kuyahama makazi ya ukafiri kwenda kwenye makazi ya Uislamu, vyovyote iwavyo. Ama ile Hadithi: “Hakuna kuhama baada ya kufunguliwa makka”[1] , maana yake ni: Hakuna kuhama kutoka Makka kwenda Madina. Kwa sababu watu wake walisilimu, na makka ikawa ndio makazi ya Uislamu, lakini kuhama ni kutoka kwenye nyumba ya vita na kuufuata uislamu. [2]

5- Vile vile inatumika kwa Hajj. Inafuta madhambi yaliyokuwa kabla yake. Amesema Mtume Swalla Allaahu alayhi wa sallam: “Mwenye kuhiji na asiseme machafu au kufanya zinaa, atarejea kutoka katika dhambi zake kama siku ile mama yake alipomzaa” .[3]

Mafunzo

1- Ikiwa moyo wako uko wazi kwa kitendo cha utiifu, basi fanya haraka na usisite wala usicheleweshe.

2- Mwenyezi Mungu Mtukufu alipomuongoza Omar kwenye Uislamu, hakujali nafasi na cheo chake kwa Maquraishi, ambayo angeipoteza kwa kusilimu na angekuwa miongoni mwa Waislamu wa jumla. Unapaswa kujishughulisha na ukweli na usijali kuhusu kitu kingine chochote.

3- Kupeana mkono kwa mwanamume na ndugu yake ni Sunnah, Ama mwanaume kupeana mikono na mwanamke kama si Mahram wake, haijuzu. Aisha Mwenyezi Mungu awe radhi naye, amesema: Na Mtume, rehma na Amani zimshukie, alikuwa akitoa ahadi ya utii kwa wanaume kwa kupeana mikono, lakini mwanaume kupeana mikono na mwanamke kama si maharimu yake hairuhusiwi, Mtume Swalla Allaahu alayhi wa sallam hakuwashika wanawake mikono kamwe, isipokuwa kwa namna aliyoamrisha Mwenyezi Mungu. Alikuwa akiwaambia wakati wa kuchukua kiapo chao: «Nimeweka kiapo cha utii kwenu» .[4]

4- Amr ibn al-Aas, Mwenyezi Mungu amridhie, hakuweka sharti kwa Mtume, rehma na amani ziwe juu yake, ili awe amiri wa jeshi, au awe kiongozi katika moja ya miji, au kupokea pesa kwa ajili ya kusilimu kwake, Kwa hivyo wasiwasi wako unapaswa kutaka msamaha wa Mwenyezi Mungu, kuinua daraja, na kuingia Peponi, na sio kitu kingine chochote katika mapambo ya dunia.

5- Walinganiaji, wanavyuoni na waelimishaji wahimize watu kuingia katika Uislamu, na waonyeshe kuwa Uislamu unafuta yaliyokuwa kabla yake ya madhambi na uasi.

6- Uislamu unafuta yale aliyoyafanya mja kabla yake ikiwa ataufanya vizuri Uislamu wake. Ama ikiwa amefanya madhambi mengi zaidi na madhambi makubwa baada ya kusilimu na hakutubia, basi atawajibika kwa kila jambo.

Mtume rehma na amani iwe juu yake amesema:

"Mwenye kufanya wema katika Uislamu hatawajibishwa kwa yale aliyoyafanya wakati wa Jahiliyyah, na mwenye kufanya maovu katika Uislamu atawajibishwa kwa kosa la mwanzo na la mwisho”. [5]

7- Moja ya fadhila za Uislamu ni kufuta maovu na madhambi aliyoyafanya mja kabla yake. Ama mema na mazuri aliyoyafanya kabla ya Uislamu, atalipwa kwa ukarimu na fadhila za Mola Mlezi wa walimwengu wote.

8- Iwapo kuhama kulikosekana kwa kuenea kwa Uislamu katika nchi yetu, basi uhamaji mkubwa zaidi hupatikana kwa kudumu katika utiifu na uhamaji wa maasi na watu wa bidaa na matamanio.

9- Kudumu katika Hija na Umra; kwani ibada hizo mbili hufuta madhambi ili Muislamu arudi akiwa hana dhambi kama mama yake alivyomzaa.

Marejeo

  1. Imepokewa na Al-Bukhari (2783) na Muslim (1353).
  2. Tazama: “sherh Muraqat al-Mafatih wa Mishkat al-Masabih” cha Mulla Ali bin Muhammad al-Qari (1/102).
  3. Imepokewa na Al-Bukhari (1521) na Muslim (1320).
  4.  Imepokewa na Al-Bukhari (5288) na Muslim (1866).
  5. Imepokewa na Al-Bukhari (6921) na Muslim (120).


Miradi ya Hadithi